2017-06-06
Regresy w mutyzmie wybiórczym – gdy dziecko mówi coraz mniej
W praktyce naszej Poradni mamy do czynienia z sytuacjami, w których rodzice zgłaszają się po pomoc zaniepokojeni tym, że ich dziecko nie tylko mówi wybiórczo, ale z biegiem czasu mówi coraz mniej i do coraz mniejszej liczby osób. Z czasem w ogóle wycofuje się z kontaktu, traci swą naturalną spontaniczność i swobodę. Zapada się w sobie.
Naturalną reakcją rodziców na nasilenie się objawów mutyzmu wybiórczego może być zintensyfikowanie działań w celu znalezienia skutecznej pomocy dla dziecka. Ich motywacja i determinacja nasila się, dzięki czemu dziecko otrzymuje możliwie najlepszą pomoc.
Zdarza się jednak też tak, że regres w procesie terapii zniechęca rodziców do jej kontynuowania. W związku z tym, bardzo ważne jest, by na początku terapii, przy zawieraniu kontraktu terapeutycznego, uświadomić rodziców, że okresowy regres w toku terapii może mieć miejsce. Zamiast wycofywać się z terapii i pośpiesznie szukać innych rozwiązań, warto rozważyć z terapeutą, co może być powodem nawrotu objawów i jak temu zaradzić. Sytuacją bardzo niepożądaną jest przerywanie terapii bez uprzedniego ostrzeżenia terapeuty. Wówczas można jeszcze bardziej zaszkodzić dziecku zrywając, relację jaka łączy je z prowadzącym terapię.
Regres może być spowodowany większymi niż zwykle napięciami w życiu dziecka, z którymi nie jest w stanie poradzić sobie samodzielnie i niekoniecznie wynika on z nieprawidłowości w prowadzeniu terapii. Szukaniu jego powodów służy dodatkowa konsultacja z rodzicami, do której zawsze mają prawo.
Regres w funkcjonowaniu jest niekiedy tak szybki i gwałtowny, że trafia do nas dziecko, które podczas nawet kilku kolejnych konsultacji nie podejmuje kontaktu niewerbalnego, stoi zastygnięte i zdaje się nie zauważać terapeuty, choć jeszcze niedawno byłoby w stanie to zrobić. Brak reakcji ze strony dziecka może świadczyć o wielu jego trudnościach, jednak pozostawia także wiele pytań, na które trudno znaleźć odpowiedź jedynie poprzez bezpośrednią obserwację zachowania dziecka. Dlatego, bardzo łatwo o pomyłkę w diagnozie.
Jeżeli nasilenie objawów jest bardzo intensywne, obraz psychologiczny dziecka z mutyzmem wybiórczym może nasuwać przypuszczenia o innych nieprawidłowościach w rozwoju, np. zaburzeniach ze spektrum autyzmu – przecież dziecko nie mówi, nie podejmuje interakcji. Zdecydowanie rzadziej padną podejrzenia o postępujący mutyzm wybiórczy, szczególnie jeżeli osoba znająca dziecko od niedawna, nie ma świadomości jak funkcjonowało ono w przeszłości.
Niezwykle ważne jest poznanie całego procesu rozwoju dziecka. Może się bowiem okazać, że już wcześniej jego zachowanie budziło pewne wątpliwości, ale z jakichś powodów nie zyskały one dostatecznego zainteresowania ze strony dorosłych. Aktualny stan dziecka może być naturalną konsekwencją nieleczenia mutyzmu wybiórczego. Wówczas, z pewnością nie cierpi ono na jakąś postać autyzmu, ale na konsekwencje nieleczenia mutyzmu wybiórczego.
Choć obraz tych dwóch zaburzeń może być podobny, to ich podłoże jest kompletnie inne, co determinuje metody i interwencje terapeutyczne, które powinny odpowiadać na potrzeby dziecka, a nie tylko pasować do widocznych objawów.
Więcej o mutyzmie wybiórczym znajdziesz na www.mutyzmportal.pl.
Niniejszy tekst stanowi własność Poradni Terapii Mutyzmu "MÓWIĘ". Wszelkie prawa zastrzeżone.
Tagi: regres, mutyzm wybiórczy, nasilenie objawów